Thời gian chết trong sản xuất (Downtime) là gì? Downtime ảnh hưởng như thế nào đến các nhà máy và doanh nghiệp? Có biện pháp nào để khắc phục được chúng hay không? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết này nhé.
1. Thời gian chết trong sản xuất – Downtime là gì?
Thời gian chết trong sản xuất hay còn là Downtime, được định nghĩa là bất kỳ khoảng thời gian nào khi hoạt động trong nhà máy ngưng hoạt động, không được vận hành gây ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng sản xuất.
Thời gian ngừng này được chia thành 2 loại là thời gian ngừng có kế hoạch và thời gian ngừng không có kế hoạch. Mọi việc ngừng downtime đều có cái giá của nó, nhưng nếu để phục vụ cho máy móc sản xuất thì đây cũng như một hình thức được xem như phòng ngừa để giảm đi cơ hội ngừng hoạt động ngoài kế hoạch, một quá trình gây ra nhiều tốn kém.
Thời gian chết trong sản xuất có thể tàn phá đi mọi tiêu chuẩn của sản xuất, các nhà máy dù có nhiều hay ít kinh nghiệm vẫn sẽ mất ít nhất 5 – 20% năng suất do downtime. Chính vì thế việc đưa ra giải pháp để tối ưu hóa được yếu điểm này vẫn luôn là điều được các doanh nghiệp ưu tiên.
2. Nguyên nhân dẫn đến Downtime trong sản xuất
Mọi nguyên nhân dẫn đến Downtime – thời gian chết trong sản xuất được phân ra thành 2 loại là Downtime có kế hoạch trong sản xuất và Downtime không có kế hoạch sản xuất.
Downtime có kế hoạch trong sản xuất
Là các hoạt động bảo trì máy móc theo kế hoạch được đưa ra cụ thể, các kế hoạch này sẽ được báo trước để thực hiện. Các chương trình bảo trì hàng ngày có thể bao gồm như lau chùi, làm sạch, bôi trơn các bộ phận, thực hiện các điều chỉnh nhỏ để phát hiện và khắc phục sự cố trước khí chúng tích tụ tạo ra vấn đề lớn cho dây chuyền sản xuất. Theo đó các công nhân sẽ thực hiện các hoạt động bảo trì, bảo dưỡng các chi tiết, thiết bị nhằm đảm bảo không có vấn đề xảy ra khi dây chuyền sản xuất được hoạt động.
Ngoài ra chuyển đổi sản phẩm cũng là một ví dụ khác về thời gian ngừng hoạt động theo kế hoạch. Thay đổi sản phẩm là quá trình xảy ra khi một nhà máy thay đổi việc sản xuất sản phẩm này sang sản phẩm khác trong thời gian ngừng hoạt động theo kế hoạch.
Mặc dù việc downtime có kế hoạch được đưa ra dự báo trước, nhưng việc ảnh hưởng đến chi phí cho doanh thu là không thể thay đổi. Chỉ có thể tối ưu chúng bằng cách đẩy nhanh việc bảo trì máy và thay đổi sản phẩm.
Downtime không có kế hoạch sản xuất
Downtime không nằm trong kế hoạch sản xuất là các sự cố xảy ra bất kỳ khi hoạt động sản xuất đang diễn ra, nằm ngoài khả năng dự đoán của nhà máy. Các điểm dừng xảy ra không có sự thông báo và có thể kéo dài bất kỳ khoảng thời gian nào. Thời gian dùng để sữa lỗi luôn là mặt hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ sản xuất hàng giờ và được chuyển thành hao hụt doanh thu. Một số sự cố xảy ra như:
- Máy móc, thiết bị hư hỏng: thiết bị có thể bị hư hỏng, kẹt máy, rò rỉ ở các bộ phận như cảm biến, động cơ,… điều này dẫn đến việc hao tốn thời gian cho thay thế hoạc sửa chữa.
- Sự cố mạng: các sự cố internet diễn ra như mất mạng, đứt cáp,… có thể sẽ khiến các thiết bị ngưng hoạt động, đặc biệt là trong môi trường công nghiệp tự động hóa hiện nay.
- Bảo trì không đầy đủ: hầu hết các vấn đề phát sinh vì máy móc một phần là do quá trình bảo trì không đầy đủ, không được kiểm tra thường xuyên. Dần dần tích tụ từ những sự cố nhỏ tạo thành. Điều này khiến trục trắc của má móc và thời gian ngừng hoạt động kéo dài không chỉ gia tăng mà còn tạo ra một môi trường không an toàn cho công nhân sàn nhà xưởng.
3. Thiệt hại do thời gian chết trong sản xuất – Downtime gây ra
Mọi nguyên nhân gây ra thời gian chết trong sản xuất đều dẫn đến một kết quả chung là thiệt hại về chi phí. Chi phí đích thực của thời gian ngừng hoạt động (còn được gọi là TDC), bao gồm phân tích tất cả các yếu tố chi phí liên quan đến thời gian ngừng hoạt động. Hai biến số của TDC là chi phí hữu hình và chi phí vô hình, thông tin này cũng được sử dụng cho các quyết định quản lý và biện minh cho chi phí.
Chi phí hữu hình
Là hậu quả vật chất của thời gian chết trong quá trình sản xuất và được ghi lại/theo dõi bằng dữ liệu:
- Sản xuất bị giảm: mỗi sản phẩm đại diện cho một lợi nhuận tiềm năng, dù là chúng có giá trị nhỏ hay to đều sẽ ảnh hưởng đến doanh thu. Các giá trị này cộng dồn lại theo thời gian dựa trên tốc độ sản xuất của mỗi đơn vị.
- Công suất giảm: Việc dừng sản xuất khiến công suất nhà máy dưới mức tối ưu. Khi nhu cầu sản xuất tăng lên đột ngột sẽ khiến nhà máy phải hoạt động ở mứ tối đa để có thể bổ sung. Điều này trở nên nghiêm trọng nếu như nhu cầu thị trường hay đơn hàng tăng đột biến.
- Lao động trực tiếp: Khi ngừng hoạt động trong sản xuất, mức sản xuất sẽ giảm xuống mức thấp tối đa trong khi lao động của bạn vẫn giữ nguyên. Điều này làm tăng chi phí thực tế của nhà máy. Ngược lại, khi ít vấn đề hơn nhân viên có thể tập trung vào nhiệm vụ chính, tăng hiệu quả công việc.
- Hàng tồn kho: Thời gian ngừng hoạt động khiến nhà máy phải lưu trữ hàng tồn kho. Trong khi đó, chi phí giữ hàng tồn kho thường vào khoảng 10% -30% giá trị hàng tồn kho mỗi năm, một tỷ lệ vô cùng lớn. Giảm thời gian ngừng hoạt động thay đổi sẽ cho phép kích thước lô nhỏ hơn và mức hàng tồn kho thấp hơn, dẫn đến chi phí nắm giữ thấp hơn.
Chi phí vô hình
Chi phí này không rõ ràng và cụ thể, các chi phí trong này đa phần sẽ tập trung vào mối quan hệ của lực lượng lao động trong môi trường hoặc giữa con người và máy móc tương tác với nhau.
- Khả năng đáp ứng: tiến độ giao hàng là một vấn đề nan giải khi sự cố này diễn ra, khiến cho nhân viên phải tập trung vào sự cố, nhà xưởng không sản xuất được sản phẩm,…
- Căng thẳng: Thời gian ngừng hoạt động có thể gây ra rất nhiều căng thẳng cho cả nhân viên và máy móc mà họ đang vận hành.
- Đổi mới: downtime làm tốn rất nhiều thời gian của doanh nghiệp, điều này khiến cho doanh nghiệp phải đổi mới, động não để sáng tạo.
4. Các giải pháp loại bỏ Downtime
Để loại bỏ hoàn toàn thời gian chết trong sản xuất là điều không có khả năng, nhưng những giải pháp dưới đây sẽ giúp doanh nghiệp giảm bớt đi phần nào thời gian chết trong sản xuất.
Tận dụng công nghệ máy móc và phân tích dự đoán
Sử dụng Học máy và Phân tích dự đoán dựa trên điều kiện thực tế của nhà xưởng. Theo đó nhà máy sẽ được giám sát các điều kiện thực tế để kích hoạt các cảnh báo cần thiết cho nhân viên giám sát.
- Giám sát dựa trên điều kiện: các điều khiển này được giám sát liên tục, phát hiện các lỗi sai và gửi thông báo đến nhân viên giám sát về một sự cố có thể xảy ra.
- Phân tích dự đoán: là một công cụ dùng để đưa ra cảnh báo khi có sự việc thay đổi ảnh hưởng đến quá trình. Cảnh báo tùy thuộc vào điều kiện sàn nhà máy và các dữ liệu kết hợp.
Triển khai internet vạn vật
IoT cho phép các cảm biến của nhà máy hoặc các cơ sở kết nối thông minh với các phần mềm quản lý từ xa, cho phép vận hành nhà máy duy trì hoạt động từ một vị trí trung tâm dễ dàng quan sát các trục trặc sắp xảy ra.
Sử dụng các nền tảng giúp hạn chế Downtime
Ở đây có MES là một ví dụ, MES là một ứng dụng phục vụ cho một nhà máy thông minh toàn diện. MES là hệ thống trung gian giữa SCADA và hệ thống ERP giúp điều khiển, quản lý, giám sát các công việc trong quá trình sản xuất tại nhà máy. Kiểm soát chặt chẽ tình trạng vận hành trang thiết bị, từ đó xây dựng kế hoạch bảo trì phù hợp, giúp doanh nghiệp chủ động nguồn lực sản xuất. Hệ thống này ra đời nhằm cải thiện năng suất và giảm thời gian chu kỳ sản xuất, tiết kiệm chi phí, chuyên nghiệp hóa đến từng khâu sản xuất nhỏ nhất,…
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm hiểu về phần mềm quản lý bảo trì Cwork. Phần mềm này giúp cho đơn vị tính toán được thời gian bảo trì thiết bị (chủ động và bị động), được tiến hành tự động, giảm bớt các công đoạn tính toán thủ công, giúp các thiết bị hoạt động hiệu quả, tránh được tình trạng hỏng hóc đột ngột trong quá trình sử dụng.
>>> Tham khảo: Giải pháp nhà máy thông minh