Nút thắt cổ chai là gì? cách quản lý nút thắt cổ chai trong quy trình

Nút thắt cổ chai hiện đang là vấn đề xuất xuất hiện thường xuyên mà hầu hết các doanh nghiệp đều gặp phải trong các quy trình nghiệp vụ. Để giải quyết được nút thắt cố chai, trước tiên bạn phải hiểu được nó là gì, cách xác định thì mới có thể giải quyết. Vậy nên hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về nút thắt cổ chai qua bài này nhé.

1. Nút thắt cổ chai là gì?

Trong sản xuất và quản lý dự án , nút thắt cổ chai là một quá trình trong một chuỗi các quá trình, sao cho năng lực hạn chế của nó làm giảm năng lực của cả chuỗi.

Kết quả của tình trạng nút thắt cổ chai là sản xuất bị đình trệ, cung vượt cầu, áp lực từ khách hàng và tinh thần làm việc của nhân viên xuống thấp. Có cả tắc nghẽn ngắn hạn và dài hạn.

• Tắc nghẽn ngắn hạn là tạm thời và thường không phải là một vấn đề nghiêm trọng. Một ví dụ về tắc nghẽn ngắn hạn là một nhân viên lành nghề xin nghỉ vài ngày.
• Các nút thắt cổ chai dài hạn luôn xảy ra và tích lũy có thể làm chậm đáng kể quá trình sản xuất. Một ví dụ về nút thắt cổ chai dài hạn là khi máy không đủ hiệu quả và kết quả là phải xếp hàng dài.

2. Xác định tắc nghẽn

Hầu hết mọi hệ thống đều có nút thắt cổ chai, ngay cả khi đó là nút cổ chai nhỏ. Nếu mọi hệ thống đều hoạt động hết công suất, thì ít nhất một máy sẽ tích lũy các quy trình.

Việc xác định các điểm tắc nghẽn là rất quan trọng để cải thiện hiệu quả trong dây chuyền sản xuất vì nó cho phép bạn xác định khu vực xảy ra tích tụ.

Máy hoặc quy trình tích lũy hàng đợi dài nhất thường là nút cổ chai, tuy nhiên điều này không phải lúc nào cũng đúng. Có thể tìm thấy nút thắt cổ chai thông qua: xác định các khu vực xảy ra tích tụ, đánh giá thông lượng, đánh giá xem mỗi máy có được sử dụng hết công suất hay không và tìm máy có thời gian chờ cao.

Tích lũy

Khi đầu vào đến nhanh hơn tốc độ của quy trình, sự tích lũy bắt đầu xảy ra. Điều này có nghĩa là máy không có đủ công suất, không được sử dụng hết công suất hoặc người vận hành không đủ năng lực.

Phương pháp này không hiệu quả trong việc xác định các nút thắt cổ chai nơi hàng đợi ở một số bước quy trình, vì có nhiều quy trình tích lũy.

Thông lượng

Do dây chuyền sản xuất được liên kết trực tiếp với đầu ra của máy móc nên nó cho phép xác định nút cổ chai chính trong quy trình sản xuất.

Khi thay đổi công suất của từng máy, có thể đánh giá máy nào ảnh hưởng đến sản lượng chung nhiều nhất và từ đó xác định nút cổ chai trong chuỗi quy trình.

Dung lượng đầy đủ

Bằng cách sử dụng tỷ lệ phần trăm sử dụng của từng đơn vị sản xuất, có thể xác định máy nào sử dụng phần trăm công suất cao nhất. Máy này đang thắt cổ chai máy kia bằng cách ‘ép’ chúng hoạt động với công suất thấp hơn.

Tuy nhiên, nếu tất cả các máy trong chuỗi quy trình đều chạy ở mức công suất tương tự nhau, thì việc tăng công suất của máy thấp nhất sẽ không tạo ra sự cải thiện đáng kể cho tổng sản lượng.

Thời gian chờ đợi

Trong trường hợp một số đơn vị sản xuất đã hoạt động hết công suất, việc theo dõi thời gian ngừng hoạt động của máy sẽ cho phép bạn xác định máy nào đang bị tắc nghẽn.

Thông thường, máy trước máy có thời gian chờ hoặc ngừng hoạt động cao nhất trong chuỗi quy trình là nút thắt cổ chai. Kết quả của việc này là một cỗ máy đang được sử dụng.

Sơ đồ xương cá (Sơ đồ nhân quả)

Sơ đồ xương cá là một phương tiện đồ họa để tìm ra các vấn đề có thể xảy ra trong một chuỗi quy trình.

Bằng cách thu thập các dữ liệu khác nhau liên quan đến vấn đề và nhập chúng vào sơ đồ , việc phân tích dữ liệu theo thứ tự được sử dụng trở nên dễ dàng hơn và từ đó xác định gốc rễ của vấn đề.

Điều này thường được sử dụng để tìm nút thắt cổ chai trong chuỗi quy trình do có thể xác định chính xác máy chịu trách nhiệm cho sự chậm trễ trong sản xuất.

3. Hậu quả của tắc nghẽn trong sản xuất

Hậu quả của việc tắc nghẽn trong sản xuất là có thể xảy ra đình trệ trong sản xuất, cung ứng quá mức, sa sút tinh thần của nhân viên và mất khách hàng.

Hiện tượng nút thắt cổ chai có thể dẫn đến tình trạng quá tải của máy. Việc làm quá tải máy có thể dẫn đến việc máy bị hư hỏng hoặc hao mòn, và kết quả của việc này có thể là kéo dài thời gian ngừng hoạt động trong thời gian dài.

• Đình trệ trong sản xuất: là kết quả của việc một máy làm chậm toàn bộ chuỗi quy trình và liên tục khiến các máy khác không thể tiếp tục hoạt động trong khi nó phải xếp hàng dài. Sự kém hiệu quả này làm chậm quá trình sản xuất một cách đáng kể vì nhiều tài nguyên như thời gian, con người và máy móc đang được trả tiền để chờ đợi.
• Cung cấp quá nhiều: Trong trường hợp tích lũy trong thời gian dài, công suất mà máy bị tắc nghẽn đang chạy có thể chậm đến mức các tài nguyên tích lũy trong hàng đợi cần được lưu trữ. Chi phí lưu trữ tài nguyên là đáng kể vì cần tài nguyên để vận chuyển vật liệu qua lại cũng như yêu cầu không gian, một chi phí tiềm năng khác.
• Tinh thần nhân viên sa sút: kết quả của tắc nghẽn có thể đòi hỏi nhiều công việc hơn từ nhân viên cũng như thời gian dài hơn. Ngoài ra, còn có yếu tố căng thẳng và thất vọng với cỗ máy bị tắc nghẽn và người vận hành nó. Điều này có thể dẫn đến mất hiệu quả vì nhân viên có thể không có động lực làm việc.

4. Quản lý tắc nghẽn trong sản xuất

Khi nút thắt cổ chai đã được xác định, việc đánh giá mức độ của nút thắt cổ chai là rất quan trọng để xác định cách quản lý nút thắt cổ chai. Dưới đây là những cách quản lý tắc nghẽn trong sản xuất:

Số lượng người điều hành hoặc nhân viên ngày càng tăng

Tăng số lượng nhà khai thác hoặc tăng số lượng nhân viên có thể có lợi vì nhiều lý do. Việc tăng số lượng người vận hành có thể tăng hiệu quả, vì tất cả họ đều có thể làm việc theo các ca được định giờ khác nhau và do đó máy bị tắc nghẽn có thể chạy trong nhiều giờ hơn.

Ngoài ra, nếu công nhân bị ốm, không thể làm việc hoặc nghỉ việc, sẽ luôn có người thay thế.

Tăng nhân viên có thể được phân công lại để làm việc trên các bộ phận hoạt động của máy bị tắc nghẽn, có thể được chia thành các hoạt động nhỏ hơn và được phân công lại để giảm khối lượng công việc của máy, do đó giảm tích lũy.

Giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động, thiết lập và chuyển đổi

Để bù đắp cho việc là mắt xích yếu nhất trong chuỗi quy trình, cỗ máy thắt cổ chai sẽ phải chạy trong thời gian dài hơn. Thời gian chuyển đổi và thiết lập nên được giảm thiểu để cho phép máy chạy lâu hơn một chút, giảm tác động của nút cổ chai.

Giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động bằng cách cho các máy bị tắc nghẽn chạy từ trước đến sau là một chiến lược phổ biến để giải quyết vấn đề, tuy nhiên, điều này làm tăng khả năng máy bị quá tải và cần được bảo trì thường xuyên.

Loại bỏ các hoạt động không có giá trị

Khi loại bỏ tất cả các hoạt động không mang lại giá trị, bạn sẽ giảm được số lượng tác vụ dư thừa được thực hiện bởi cỗ máy bị tắc nghẽn và do đó tối đa hóa hiệu quả.

Loại bỏ các hoạt động lãng phí dẫn đến thời gian chu kỳ ngắn hơn, do đó cho phép máy hoàn thành từng quy trình trong thời gian ngắn hơn.

Cung cấp lượng dự trữ đệm liên tục ngược dòng

Để tối ưu hóa việc sử dụng máy, máy nên được duy trì chạy càng lâu càng tốt và do đó không bao giờ phải chờ nguyên liệu hoặc kho, để tăng năng suất.

Điều này có thể đạt được bằng cách đặt một kho dự trữ đệm, để máy luôn có một số nhiệm vụ mà nó có thể thực hiện.

Mặt trái của chiến lược này là cần có không gian tồn kho để lưu trữ hàng dự trữ, khi máy trước nó trong chuỗi quy trình hoạt động.

>>> Xem thêm: Lean Manufacturing – Sản xuất tinh gọn là gì?